Nederlandse Bachvereniging
Shunske Sato, viool en leiding
Marjon Strijk, sopraan
Robin Blaze, alt
Daniel Johannsen, tenor
Stephan MacLeod, bas
Oefennummers: |
Bladmuziek: |
Toelichting:
Op de lutherse liturgische kalender is Zondag Rogate de vijfde zondag na Pasen en de laatste voor Hemelvaart. De naam (Rogate = Bidt!) kwam in gebruik toen deze zondag werd aangewezen als 'Biddag voor gewas en arbeid'. Voor deze zondag schreef Bach - voorzover wij weten - slechts tweemaal een cantate: BWV 86 in het eerste jaar na zijn aantreden in Leipzig, voor 14 mei 1724, en een jaar later BWV 87 voor 6 mei 1725. Beide cantates beginnen met een door de bas als Vox Christi voorgedragen citaat van Jezus uit de voorgeschreven evangelielezing, Johannes 16 : 23-30. De evangelielezingen van deze en diverse andere zondagen uit de periode tussen Pasen en Pinksteren behelzen Jezus' afscheidstoespraken tot zijn discipelen, gehouden voor zijn dood en opstanding, over wat hen daarna te doen en te wachten zal staan.
Met de meeste andere cantates uit deze periode (BWV 67, 37, 166, 44) heeft BWV 86 gemeen dat ze begint met een bijbelcitaat (een 'dictum') en dat er in het midden een solistisch bezette koraalbewerking staat; Bach lijkt nog wat laatste vingeroefeningen te doen voor de koraalcantatejaargang waarmee hij na Pinksteren zal beginnen. Verder valt op dat Bach de eerste weken na Pasen geen sopraansolo's schrijft; pas in de vierde week na Pasen mag de sopraan (in BWV 166) een onversierde koraalmelodie zingen naast twee andere, instrumentale stemmen; in BWV 86 zingt hij (tegenwoordig meestal zij) samen met drie instrumentalisten en pas een week later (Zondag Exaudi 1724) staat er een echte aria op zijn programma. Bach lijkt met Pasen zijn sopraansolist te hebben verloren en schrijft de volgende weken een curriculum voor een nieuwe.
BWV 86 is een zogeheten ‘solocantate' voor vier solisten: de vier stemmen treden slechts gezamenlijk op in een slotkoraal. De cantate onderzoekt Jezus' toezegging (1) 'als jullie mijn Vader iets vragen in mijn naam, zal hij jullie dat geven'; ook al lijken doornen (2) het plukken van rozen in de weg te staan, Gods woord is betrouwbaar (3), (4), al kan het even duren (5), want hij kiest zelf het ogenblik (6).