Mass of the children van John Rutter
Angharad Gruffydd-Jones, soprano
Jeremy Huw Williams, baritone
The Choir of Clare College, Cambridge `
Farnham Youth Choir
Clare Chamber Ensemble
James McVinnie, organ
Timothy Brown
Oefennummers: | |
| Mass of the children |
Toelichtimg.
Rutter (Londen 1945) zelf zegt over deze mis:“ Ik heb altijd al een werk willen schrijven waarin een kinderkoor samen met volwassenen optreedt . Niet alleen omdat ik het geluid van kinderstemmen onweerstaanbaar vind, ook omdat ik een schuld wilde inlossen. Toen ik jongenssopraan was in mijn schoolkoor werd ik steevast diep geroerd wanneer ons koor deelnam aan “volwassen werk” zoals de derde symfonie van Mahler of Britten ’s War Requiem. Jaren later herinnerde ik me dit en wilde graag iets vergelijkbaars schrijven”.
Hoewel hij misschien het best bekend staat om zijn kerstliederen en andere korte stukken, heeft John Rutter ook een aantal grootschalige werken voor koor en orkest op zijn naam staan. De meeste hiervan hadden hun eerste uitvoering in de Verenigde Staten, waar Rutter een frequente bezoeker is, die regelmatig voor Amerikaanse koren schrijft en uitvoeringen van zijn eigen muziek dirigeert.
De “Mass of the children” ging in februari 2003 in première in Carnegie Hall, New York, en de eerste Britse uitvoering volgde een maand later in de kathedraal van Guildford, die de componist beide keren dirigeerde. Het werk is geschreven voor groot gemengd koor, kinderkoor, sopraan en bariton solisten en orkest. De mis is een Missa Brevis - een Latijnse mis zonder een Credo - in vijf delen. Verschillende extra Engelse teksten zijn ook opgenomen, en deze vormen een opeenvolging van waken tot slapen die door het werk loopt als tegenhanger van de liturgie tekst van de conventionele Latijnse mis.
Het stuk begint niet meteen met het Kyrie Eleison maar, in overeenstemming met het thema 'ontwaken tot slapen', begint het kinderkoor met de zanglijnen van de mooie ochtendhymne van bisschop Thomas Ken, 'Awake my soul, and with the sun” , geschreven in ongeveer 1674 voor de scholieren van Winchester College. Na het Kyrie komt een uitbundige Gloria met energieke, ongelijke ritmes die typerend zijn voor Rutter, en dan wordt een complete verandering van stemming geïntroduceerd met de zachtaardige harmonieën van het Sanctus en Benedictus. De tekst van Agnus Dei is verdeeld tussen het vierde en vijfde deel, waarbij het eerste deel wordt gevolgd door het ontroerende gedicht van William Blake 'Little Lamb', gezongen door het kinderkoor. Het laatste deel begint met twee gebeden van John Rutter, voor de bariton- en sopraansolisten, gebaseerd op verzen van Lancelot Andrewes en St Patrick. De mis keert nu terug naar de poëzie van bisschop Ken. In een van Rutter's meest geïnspireerde passages wordt de prachtige avondhymne, “ Glory to thee, my God, this night”, gezongen door de kinderen op de sublieme melodie van Tallis's canon, terwijl de volwassenen 'Dona nobis pacem' zingen (schenk ons uw vrede). Ten slotte worden de koren vergezeld door de solisten, en de gecombineerde stemmen brengen het werk geleidelijk tot een vreedzaam einde.
Het idee om een kinderkoor te combineren met een volwassen koor is natuurlijk niets nieuws, maar de meeste van deze werken behandelen de jonge stemmen vaak als een hulpbron. In zijn “Mass of the children” heeft de componist het kinderkoor echter een centrale rol gegeven. Het zijn zij, en niet de volwassenen, die vanaf het begin worden gehoord, en hun rol is een integraal onderdeel van het algemene concept van de mis. Zoals altijd met Rutter, is de muziek prachtig geschreven voor de stemmen en uitstekend georkestreerd. Zijn bekwame schrijven voor solisten, koren en orkest en zijn gevoelige verweving van de verschillende Latijnse en Engelse teksten hebben geresulteerd in een van zijn mooiste en meest ontroerende werken.