Miserere Mei Deus (Gregorio Allegri)
The Choir of Claire College, Cambridge, Timothy Brown
Oefennummer: |
| Miserere Mei Deus |
Bladmuziek: |
| Miserere Mei Deus |
Miserere Mei Deus
Gregorio Allegri componeerde zijn versie van het Miserere rond 1638 voor de jaarlijkse viering van de ‘donkere metten’ tijdens de Heilige Week. Die viering was een bijzondere aangelegenheid: op woensdag en vrijdag van die week werden tijdens een ceremonie om drie uur ’s nachts telkens 27 kaarsen één voor één uitgedaan, tot er slechts een enkele brandde. Allegri’s Miserere maakte toen zoveel indruk dat zijn versie tot aan het begin van de 18e eeuw de enige was die nog uitgevoerd werd. In 1714 schreef Tomaso Bai nog een versie die evenwaardig gezien werd aan die van Allegri, en dus ook als vervanger ervan kon dienen.
De muzikale zetting van het Miserere is in feite een eenvoudige falsobordonemelodie voor twee koren die elkaar afwisselen, waaraan geïmproviseerde ‘abbellimenti’ toegevoegd worden. Het zijn vooral die versieringen die de toenmalige Paus angstvallig wou beschermen toen hij een verbod uitvaardigde om Allegri’s compositie te kopiëren of buiten de muren van het Vaticaan uit te voeren. Toch werden er stiekem verschillende kopieën gemaakt, onder andere door de toen veertien jaar oude Wolfgang Amadeus Mozart. Er wordt gezegd dat hij de melodie en de ‘abbellimenti’ perfect uit het hoofd kon noteren nadat hij in 1770 een uitvoering had bijgewoond in het Vaticaan. De mystiek rond Allegri’s Miserere droeg zo natuurlijk bij tot het ontstaan van talrijke mythes, en over de eeuwen heen werden verschillende versies van het werk overgeleverd.