Akte I
Scène I
Cadmus wil het huwelijk voltrekken van zijn dochter Semele met Athamas, prins van Boeotia. In de tempel van Juno (de vrouw van Jupiter en hoedster van het huwelijksgeluk) brandt op het altaar de vlam die borg staat voor Juno`s instemming. Maar Semele aarzelt. Cadmus en Athamas dringen er bij Semele op aan geen nieuw uitstel te bedenken. duet,
Invent no new Delay.
Semele roept Jupiter aan en vraagt hem haar te helpen kiezen. Moeten zij trouwen of niet?
Athamas begrijpt de twijfel van Semele verkeerd, hij is gelukkig omdat het huwelijk nu snel hun liefde zal bezegelen. Zijn vreugde wordt echter niet gedeeld door Ino, de zus van Semele, die heimelijk verliefd is op Athamas. Maar Athamas slaat geen acht op haar.
Thunder is heard at a distance, then a Noice of Rain; the Fire is suddenly extinguised on the Altar
. Plotseling klinkt er een donderslag en de vlam die op het altaar brandde dooft. Juno`s gedachten over deze verbintenis zijn gunstig, maar Jupiter blijft zich verzetten. Athamas roept Juno aan en Semele Jupiter. De donder wordt steeds heftiger en het volk dat doodsbang wordt vlucht de tempel uit.
Scène II
Ino, alleen achtergebleven met Athamas, beweent zijn lot, en zij kan de liefde die zij voor hem voelt niet langer verzwijgen. Beiden zijn het er over eens dat de liefde de enige schuldige is van hun lot.
Scène III
Cadmus komt binnen en vertelt hoe een ontzagwekkende arend met een gouden snavel sneller dan de bliksem uit de hemel is neergedaald en zijn dochter heeft ontvoerd.
Scène IV
Cadmus verneemt van de priesters van Jove dat Jupiter Semele tot zich genomen heeft. Hij begroet het volk dat weer is teruggekomen en kondigt aan dat Semele nu een gelukkig bestaan leidt in de armen van Jupiter. Vanaf een verre wolk weerklinkt de stem van Semele, die de geneugten van de liefde ophemelt. aria,
Endless plesure endless love. Semele enjoys above
.
Akte II
Scène I
Iris, de gezelschapsdame van Juno, laat de koningin der Goden weten dat Jupiter Semele laat wonen op de berg Citheron in een paleis dat Vulcanus bouwde. Het wordt bewaakt door twee draken met duizend verzengende ogen die rust nog vrede kennen. Razend van afgunst zweert Juno haar rivale te vernietigen. Zij roept Somnus, de God van de slaap te hulp om de
Wakeful Dragon`s Eyes
te verzegelen en haar zo de toegang tot het paleis te verschaffen.
Scène II
Semele slaapt in haar paleis, gadegeslagen door
Loves and Zephyrs.
Als zij ontwaakt, bedenkt zij dat haar droom haar beter beviel dan de werkelijkheid en zij roept de slaap aan die haar verliet.
Scène III
Vergezeld van een schare van Amors en Zephieren voegt Jupiter zich weer bij haar. Hun liefde zou volmaakt zijn als Semele niet werd verscheurd door het besef dat zij sterfelijk is. Jupiter schrikt hiervan en zorgt snel voor afleiding. Hij vraagt twee Zephieren om Ino naar Olympus te brengen.
Scène IV
Ino houdt haar zuster gezelschap. Zij vertelt over haar reis door de lucht en het koor zingt hemelse gezangen.
Akte III
Scène I
Somnus, de God van de slaap ligt te rusten in zijn grot. Juno en Iris komen luidruchtig binnen en schudden hem wakker, maar de Godheid wendt zich van hen af en valt opnieuw in slaap. Juno bedenkt een list om zijn aandacht te trekken, zij belooft hem een jonge gratie, de nimf Pasithea te schenken, op wie hij verliefd is. Somnus belooft hen zijn 'droomgod van veel gedaanten' (Morpheus) in een droom aan Jupiter te laten verschijnen in de gedaante van Semele,
Jove may wake impetuous
. Maar dan nog mooier en bekoorlijker, zodat de Koning der goden zijn verovering niets meer kan weigeren,
Unable to refuse whatever Boon / Her Coyness shall require
. Bovendien schenk Somnus Juno zijn loden staf, die er voor zorgt dat de draken en Ino gaan slapen, zodat Juno voor Semele kan verschijnen in de gedaante van Ino. Dan kunnen de poorten van het schandelijke paleis geopend worden voor de woedende godin.
Scène II
Op de berg van Citheron. Semele klaagt dat zij niet kan slapen. Haar gedachten zijn verward.
Scène III
Juno, in de gedaante van Ino, komt binnen en vleit Semele terwijl zij haar een spiegel voorhoudt. Deze spiegel laat haar er mooier uitzien als zij is. Bedwelmt en uiterst tevreden door haar eigen weerspiegeling, luistert zij naar de raadgevingen van degene die zij voor haar zus aanziet. Juno verzekert haar dat de enige manier om onsterfelijk te worden is om van Jupiter te eisen dat hij haar bed enkel nog nadert onder zijn ware vorm, die van de machtige donderaar.
Refuse his proffer`d Flame / Conjure him by his Oath / Not to approach your Bed / In likeness of a Mortel / But liken himself, the mighty Thunderer.
Semele bedankt en omhelst haar. Juno vertrekt terwijl zij zich al op een gemene manier verkneukelt.
And sure Destruction will ensue / Vain wretched Fool.
Scène IV
Jupiter verschijnt, nog vol van de begeerte die Morpheus bij hem heeft opgewekt. Maar Semele onttrekt zich aan zijn liefkozingen. Zij vraagt hem op de Styx te zweren dat hij haar wens zal inwilligen. Verblind door zijn verlangen stemt Jupiter toe. Semele verzoekt hem zich aan haar te tonen als donderende God.
Jupiter begrijpt ineens wat zij wil en probeert haar van het idee af te brengen. Maar zij luistert niet meer naar hem; zij verklaart dat dit haar grootste wens is.
Scène V
Jupiter is wanhopig en ontdaan en treurt om de ondergang van Semele die nu onafwendbaar is.
…When I appear… / Arm`d with inevable Fire / She needs instantly expire
Scène VI
Zegevierend bezingt Juno haar grenzeloze leedvermaak.
Scène VII
Te laat krijgt Semele berouw over haar hoogmoed en haar `zondige ijdelheid`. Het begint te weerlichten en te dondereren, de vlam komt nader en verzengt haar.
At one instant Semele with the Palace and the whole present Scene disappears…
Zij sterft met een laatste zucht.
Scène VIII
Cadmus, Athamas, Ino en het koor van priesters tonen hun afschuw over wat er gebeurd is. Ino ontwaakt opnieuw in Thebe. Het volk beweent het verlies van haar zuster en levert er commentaar op. `De natuur geeft ieder zijn domein`. Ino vertelt haar droom. De God van Hermes is aan haar verschenen en heeft haar laten weten dat Jupiter wil dat zij met Athamas huwt.
Finale
Tenslotte verschijnt Apollo in een wolk. Hij kondigt aan dat uit de as van Semele een Feniks zal herrijzen,
from Semele`s Ashes a Phoenix shall rise / The Joy of this Earth and Delight of the Skies
. Een Godheid `machtiger nog dan Amor`
More mighty than love / And Signing and sorrow for ever prevent
. Want zorgen en verdriet bant hij de wereld uit`.
De jubelende menigte bezingt Semele`s zoon (herrezen uit haar as) en verkondigt zijn naam Bacchus.