Messa di Papa Marcello-Anerio (Giovanni Francesco)
Computer registratie m.b.v Muzieknotatie programma Sibelius
Oefennummer: |
Bladmuziek: |
Giovanni Francesco Anerio en de Messa di Papa Marcello:
Giovanni Francesco Anerio, geboren in Rome ca. 1567 en overleden in 1620. Hij was de broer van Felice Anerio.
Hij bracht vier jaar door als koorzanger in de Sint-Pietersbasiliek, onder Palestrina. Hij was op zijn beurt koordirigent van Sigismund III van Polen (1609) en van de kathedraal van Verona (1610); maar kort daarna ging hij naar Rome als muziekleraar aan het Seminario Romano, en van 1613 tot 1620 was hij koordirigent in de kerk van Santa Maria de 'Monti. In 1616 nam hij de kerkelijke wijdingen op zich. Anerio was een van de eerste Italiaanse componisten die de achtste noot, en zijn onderverdelingen gebruikte. Hij liet een groot aantal werken na, die alle gebruikelijke vormen van kerkelijke muziek omvatten, waarvan de lijst te vinden is in Vogels “Weltliche Vokalmusik Italiens” en Eitners “Quellen-Lexikon.” Een bijzonderheid van hem was het gebruik van fantastische titels voor zijn collecties zoals “Ghirlanda di Sacre Rose” (Rome, 1619); “Selva armonica” (Rome, 1617); “Diporte musicali” (Rome, 1617).
In 1619 publiceerde hij zijn vierstemmige versie van Palestrina's Missa papae Marcelli, een zeldzame vorm van parodie op een reeds bestaande mis (in plaats van een motet of madrigaal zoals gebruikelijker voorkwam).
Het is in feite een ‘reductie’ van Palestrina's origineel, dichter bij de taalkundig-formele voorkeuren van de 17e-eeuwse kerkelijke muziek. De vereenvoudiging van de contrapuntische stof en de toevoeging van de doorlopende bas maakten Anerio's Papae Marcelli populairder dan het Palestrina-origineel gedurende minstens twee eeuwen.
Pas in de 19e eeuw deed Baini's oordeel zijn roem aantasten: "geen enkele componist zou ooit zulke koude, smakeloze muziek hebben bedacht (...)", bestaande uit "een onveranderlijke en eentonige beat van vier eeuwigdurende delen". Voor Palestrina's biograaf en groot geleerde zouden vier "cantoruzzi begeleid door het orgel" nooit de melodieën van de zesstemmige mis van paus Marcellus hebben geëvenaard (geciteerd in L. Pannella DBI, Treccani - III, 1961).